woensdag 31 maart 2010

Goede Vrijdag, traditioneel visdag?

In Suriname is het de gewoonte bij de meeste christenen – katholiek of niet – dat er op Goede Vrijdag geen vlees, maar vis gegeten wordt.

Zo ben ik ook opgegroeid; het begon op Aswoensdag, de eerste dag van de grote vasten- of de veertigdagentijd. Er werd een stuk vis gebakken of gestoofd in plaats van een karbonaadje, een kippenbout of een biefstukje.
Veel mensen, zelfs christenen, weten niet waar dit gebruik vandaan komt en wat de gevolgen – zo die er zijn – kunnen zijn als je toch vlees eet. Ik leerde thuis dat het lichaam van Jezus voor onze zonden is gekruisigd en dat geloof ik nog steeds. Maar om nou dat stukje kip of die gehaktbal met het vlees, het lichaam van Jezus te vergelijken, gaat mij een beetje te ver. U mag mij nu stenigen, maar ik heb geen moeite met vlees eten op Goede Vrijdag. Meestal eet ik ook geen vis op die dag, maar alleen groenten en hou het verder sober.
Het vasten spreekt me wel aan. Vasten is voor christenen en voor gelovigen van alle religies een tijd van bezinning, van ‘herbronning’, van loslaten van de ballast die zich in het gewone dagelijks bestaan aan ons opdringt. Het is weer op zoek gaan naar de bron, naar het essentiële, naar het zuivere leven zoals de Bijbel (of de Koran, de Bagvat Gita of welk heilig boek dan ook) het ons brengt. Het is zich vrijmaken van onwaarden van macht, wellust, grootheidswaan, bezit, rijkdom, geweld en onderdrukking. In tijden van vasten worden mensen aangemoedigd tot een sobere levensstijl, met het oog op de volharding nadien. De meesten van ons gaan bij de gedachte aan vasten niet juichen, maar toch is het alleszins de moeite waard.
Waar ik moeite mee heb, is het feit dat er niet gewoon een stuk vis of een visballetje wordt gegeten op Goede Vrijdag. Bij velen wordt het een compleet visfestijn: men pluist de kranten na op zoek naar de meest extravagante visschotels. De restaurants en cateraars spelen er handig op in dat gelovigen zich de moeite van het koken op die dag kunnen besparen. Op die manier hebben ze hun handen vrij zodat ze om drie uur ’s middags vol devotie het lijden en sterven van hun Heer kunnen herdenken. Stemmig gekleed in zwart of wit, de buikjes vol zoetzure koebie met buitenlandse groenten, grote garnalen in een krokant jasje, anyumara in tomatensaus, buitenlandse zalm speciaal ingevlogen voor deze vrijdag in het jaar...
Raar? Of niet? En als ik een simpel stukje kipfilet eet, word ik er scheef op aangekeken en is mijn paspoort voor de eeuwige verdoemenis bij wijze van spreken al afgestempeld. Heiligschennis! Hel en donder.
Wanneer u die peperdure garnalen bestelt bij de Chinees, of met de hele familie naar het restaurant oprukt om u tegoed te doen aan een overdadige gevulde vis, is het goed om even stil te staan waarom u op die dag geen vlees eet. U kauwt echt geen stukje van Jezus weg, de vergelijking alleen is een belediging. Maar uit traditie staat vis voor sober en omdat u dankbaar bent voor de moeite die Hij voor u heeft gedaan schort u voor een dag de luxe op. Om u te zuiveren van de hebi’s van het hele jaar. Met die luxe vispastei schiet u mijns inziens het doel voorbij. Van mij mag u gewoon een stukje vlees eten of beter nog, maak er een vegetarisch dagje van. De extravagantie bewaart u maar voor Pasen. Ik weet zeker dat Jezus dat goed vindt.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten